1. Mở bài:
Tục ngữ Việt Nam có câu
“im lặng là vàng”, “một điều nhịn, chín điều lành” hay “dĩ hòa vi quý”. Bản chất
của những lời răn này là dạy con người ta tiết chế cảm xúc, biết hành xử vừa phải,
đúng mực, đúng lúc, đúng chỗ, đúng đối tượng. Đáng tiếc thay, “một bộ phận
không nhỏ” trong chúng ta đang vận dụng lời răn này một cách sai lệch. Đó là sự
im lặng tuyệt đối trước sự thật, im lặng nhu nhược trước cái ác hay im lặng nhẫn
nhục trước bất công. Phải chăng im lặng trước cái sai này chính là mầm
mống nuôi dưỡng cho sự xuất hiện của những cái sai khác.
2. Thân bài:
* Giải thích:
- Im lặng là không nói,
không hành động gì trước một hay nhiều tình huống nào đó.
- Im lặng trước cái sai
là hành động dửng dưng, vô tâm, thờ ơ, không phản ứng, không bộc lộ những chính
kiến, ý kiến đánh giá bình luận nào trước những hành vi xấu, tiêu cực, tội ác,
điều chướng tai gai mắt của người xấu.
- Im lặng trước cái sai
là cơ sở cho sự nảy sinh, xuất hiện, phát triển cái sai mới, sẽ tiếp diễn
thành những cái sai lớn khác nữa. Và rồi nó không chỉ ảnh hưởng tới vận mệnh của
một cá nhân, tập thể mà thậm chí cả một dân tộc.
=> Im lặng trước cái
sai không chỉ là chỉ mang tính cá nhân mà nó còn ảnh hưởng tới cả cộng đồng. Im
lặng trước cái sai chính là sự tàn nhẫn với sự thật, với điều đúng. Sự im lặng
trước cái sai làm chúng ta trở thành những con người vô cảm, vô trách nhiệm.
* Biểu hiện:
- Cuộc sống xung quanh ta
diễn ra vô số những hành động việc làm tưởng như nhỏ nhặt nhưng lại là mầm mống
của sự im lặng trước cái sai. Như khi bạn phạm lỗi kỉ luật, ta thờ ơ và không
nhắc nhở bạn. Học sinh quay phao trong giờ, trêu trọc bạn bè, ta cũng im lặng.
Thấy một bạn nữ cùng trường bị bắt nạt mà nhiều bạn lại trơ trơ núp sau bụi cây
hóng chuyện,bàn tán, quay clip chia sẻ…
- Trong cuộc sống hôm nay
ta dễ dàng bắt gặp cảnh như khi đi trên xe bus, nhiều người có thể thấy hành động
móc ví của tên cướp nhưng mấy ai dám nói cho người bị hại. Có mấy ai
dám lên tiếng ta khi thấy người ta vượt đèn đỏ, lượn lách đánh võng, thấy đám
côn đồ dối trá, lừa lọc bà cụ bán nước ven đường...
* Phân tích:
- Sự im lặng trước cái
sai có thể không gây hại gì nhưng đó là sự đồng thuận ngầm cho những hành vi
sai trái của kẻ xấu. Có thể lúc này ta không phải là người bị hại, người cần sự
giúp đỡ. Nhưng nếu một ngày việc xấu xảy ra với chính người thân của chúng ta
thì sao? Sự im lặng của mỗi chúng ta chính là cách đồng thuận và tiếp tay cho
cái sai cái xấu phát triển. Liệu chúng ta có chấp nhận sự thờ ơ của mọi người đối
với họ? Sự im lặng có thể trả lại cho ta những mất mát, tổn thương với cấp số
nhân.
- Sự im lặng trước cái
sai sẽ cổ xúy cho những hành vi sai trái, khuất tất, những kẻ xấu thừa cơ làm
càn. Sự im lặng trước cái sai cũng khiến cho biết bao sự chờ mong, niềm hi vọng
của nhiều người bị dập tắt. Nó khiến cho tình cảm giữa người với người trở nên
nguội lạnh, vô cảm, khiến con người ngày càng cách xa nhau hơn.
- Sự im lặng trước cái
sai đã kéo theo sự xuống dốc trong đức hạnh, nhân cách, phẩm chất của con người,
làm mất đi nét đẹp trong tâm hồn con người. Sự im lặng đó làm chúng ta trở
thành những con người vô cảm, vô trách nhiệm. Sự im lặng sợ hãi trước cái
sai đang giết chết dần sự lương thiện trong chúng ta. Sự im lặng có thể khiến
chúng ta trở thành nạn nhân của sự bất lực và tuyệt vọng.
- Rất đau lòng là hiện
nay im lặng lại được coi là cách hành xử khôn ngoan, chuẩn mực. Im lặng vì bất
kì lí do nào đi nữa thì đó cũng là biểu hiện của sự tha hóa ở mỗi cá nhân và
cho thấy dấu hiệu bất ổn của xã hội.
* Phê phán:
- Trong cuộc sống hiện đại
với nhịp sống hối hả, khoa học kĩ thuật, công nghệ thông tin phát triển chi phối
đời sống, sinh hoạt con người, một số người ngày càng trở nên xơ cứng, vô cảm,
thờ ơ trước bất hạnh của kẻ khác. Đây vừa là lời cảnh báo nghiêm khắc về sự
băng hoại các giá trị đạo đức trong xã hội hiện nay. Lại vừa là lời kêu gọi, thức
tỉnh cái thiện bên trong mỗi con người.
* Bài học:
- Hãy nhớ rằng, cái sai
cái xấu chỉ mạnh khi nó thấy cái đúng cái tốt dường như đồng tình với nó. Nó sẽ
bị rút hết không khí và tắt thở khi chúng ta nhìn nó với ánh mắt khinh miệt và
xa lánh. Và tất cả những gì chúng ta cần làm là sống dũng cảm, là làm những điều
tốt đẹp cho cuộc sống, và để nó tự nhân bản.
* Bài học bản thân:
- Bản thân chúng ta cần
nhận thức sâu sắc về sự nguy hại của những lời nói, hành động của kẻ xấu và của
sự thờ ơ, vô cảm;
- Lên tiếng bảo vệ, đứng
về phía những người/nhóm người thiệt thòi, yếu thế.
- Bảo vệ lẽ phải, bảo vệ
những sự thật mà trái tim ta gọi tên bằng những lời nói, việc làm cụ thể.
- Rèn luyện cho mình lối
sống tích cực, biết quan tâm, chia sẻ, yêu thương, có thái độ kiên quyết đấu
tranh chống lại cái sai và lối sống ích kỉ, thiếu trách nhiệm.
3. Kết bài:
Sự im lặng trong mọi hoàn
cảnh đều mang đến cho con người sự tổn thương. Càng đáng sợ hơn khi nó đến với
một người mà chúng ta tưởng như là tốt. Trong mọi hoàn cảnh chúng ta nên tìm
cách đẩy lùi nó đây cũng là một cách để ta bảo vệ chính cuộc sống cũng như người
thân của mình.
