ĐỀ LUYỆN TẬP TUYỂN SINH 10_2023-2024_ Chủ đề Ý CHÍ

 

ĐỀ LUYỆN TẬP TUYỂN SINH 10_2023-2024_ Chủ đề Ý CHÍ

Câu 1. Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

Sức mạnh cơ bắp của mỗi người là có hạn, nhưng ở người có ý chí sắt đá thì nghị lực là vô hạn. Vì vậy đừng bao giờ đảnh mất niềm tin vào năng lực thật sự của bản thân mình. Với người có ý chí kiên cường thì nghịch cảnh khiến cho họ thông minh hơn, mạnh mẽ hơn. Không có giới hạn nào ngăn được ỷ chí con người. Những điều kỳ diệu xuất phát từ dám ước mơ táo bạo và kiên tâm biến ước mơ đó thành hiện thực. Ý chí và quyết tâm mạnh mẽ giúp con người vượt lên trên hoàn cảnh để đạt được thành công. Đối với người có ý chí mạnh mẽ, khi rơi vào nghịch cảnh ngăn bước tiến, họ sẽ tìm hướng đi mới.

Nếu cuộc sổng bình dị làm cho người ta cảm thấy tẻ nhạt, thì ý chí vượt qua sóng gió mang lại niềm vui và ý nghĩa chân chính của cuộc đời. Khỉ đối diện với khó khăn thách thức, họ tìm mọi cách để vượt qua chứ không tìm đường thoái lui. Thành công luôn đón chờ những con người kiên trì và quyết tâm theo đuổi đến cùng mục tiêu đã chọn. Cựu thủ tướng Anh Benjamin Disraeli quan niệm: “Khi con người sống cùng mục tiêu của mình thì sớm muộn cũng sẽ đạt được mục tiêu đó, không có trở ngại nào có thể ngăn cản ý chí và lòng quyết tâm của con người”. Đằng sau mỗi thành công vượt trội là những bài học về sự bền gan vững chí trước những thử thách và cái giá có thể phải trả. Và rồi thành công không phụ lòng những người có ý chí kiên cường và không nản lòng trước những cái giả phải trả trên bước đường thực hiện mục tiêu của mình.

Lòng quyết tâm làm bất cứ điều gì cần thiết, ngoại trừ những gì trái đạo đức, phi pháp, để đạt được điều mình mong ước, mở con đường đến mọi thành công. Lòng quyết tâm sản sinh nghị lực kiên trì vượt qua mọi khó khăn, thách thức để tiến đến mục tiêu cuối cùng. Khi đó mọi suy nghĩ và tâm trí sẽ hướng đến việc tìm ra những giải pháp tốt nhất để vượt qua tất cả mọi khó khăn, trở ngại. Mỗi lần vượt qua một khó khăn, thử thách là một lần ý chí được tôi luyện thêm, tích lũy thêm kinh nghiệm và khơi dậy thêm khả năng tiềm ẩn của bản thân.

Ai đó đã có câu nói rất hay: “Người bi quan trách gió, người lạc quan hi vọng gió đổi hướng, người thực tế thì điều chỉnh cánh buồm”. Người thất bại dù trong đầu đầy ấp ý tưởng, nhưng luôn tìm cách biện minh để không hành động. Đó là sự khác biệt lớn giữa người thành công và kẻ thất bại. Nhà văn hiện thực lớn nhất người Pháp vào nữa đầu thế kỷ 19 Honore de Balzac cho rằng: “ Không có tài năng vĩ đại nào mà thiếu ý chí mạnh mẽ”.

(Tổng hợp từ Internet )

a. Dựa vào văn bản, hãy chỉ ra ít nhất 2 lợi ích của lòng quyết tâm.

b. Tìm thành phần khởi ngữ trong đoạn văn đầu văn bản.

c. Quan niệm của  cựu thủ tướng Anh Benjamin Disraeli giúp em hiểu gì về cách con người phải đối diện với trở ngại, khó khăn.

d. Em có đồng tình với nhận định của nhà văn Honore de Balzac: “ Không có tài năng vĩ đại nào mà thiếu ý chí mạnh mẽ” không? Vì sao? Trả lời trong khoảng 4-6 dòng.

Câu 2. Từ việc hiểu nội dung Ngữ liệu trên và từ trải nghiệm cuộc sống, hãy viết bài văn khoảng 500  chữ trả lời câu hỏi: Phải chăng chỉ cần có ý chí, không gì là không thể?

Câu 3.

Học sinh được chọn 1 trong 2 đề sau:

Đề 1.

 Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời

Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy

Võng mắc chông chênh đường xe chạy

Lại đi, lại đi trời xanh thêm.

 

Không có kính, rồi xe không có đèn,

Không có mui xe, thùng xe có xước,

Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:

Chỉ cần trong xe có một trái tim.

( Trích Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Phạm Tiến Duật, SGK Ngữ Văn 9, Tập 1, NXBGDVN, 2023, Trg 132)

Hãy phân tích đoạn thơ trên giúp em cảm nhận được sức mạnh của ý chí. Trình bày những tác động của đoạn thơ đối với bản thân em.

Đề 2.

Tình huống: Một thực trạng đáng buồn hiện nay là một bộ phận giới trẻ ngày nay quá dễ dàng gục ngã trước thử thách khó khăn, trở nên tự ti, bi quan.

Nhiệm vụ: Hãy chọn giới thiệu một tác phẩm văn học để giúp các bạn nhận ra vai trò của ý chí trong cuộc sống và viết bài văn nghị luận lý giải cho sự lựa chọn của em.

 

GỢI Ý

Câu 1.

a. 2 lợi ích của lòng quyết tâm: sản sinh nghị lực kiên trì vượt qua mọi khó khăn, thách thức để tiến đến mục tiêu cuối cùng; khơi dậy thêm khả năng tiềm ẩn của bản thân

b. Thành phần khởi ngữ trong đoạn văn đầu văn bản: (Đối với) người có ý chí mạnh mẽ

c. Quan niệm của  cựu thủ tướng Anh Benjamin Disraeli giúp em hiểu về cách con người phải đối diện với trở ngại, khó khăn: Ý chí là động lực giúp con người vượt qua mọi thử thách và đạt được mục tiêu; con người không thể dễ dàng nản lòng trước những khó khăn, mà phải tiếp tục cố gắng và tìm kiếm giải pháp; biến những trở ngại thành cơ hội để học hỏi và phát triển bản thân.

d. Em có đồng tình với nhận định của nhà văn Honore de Balzac: “ Không có tài năng vĩ đại nào mà thiếu ý chí mạnh mẽ” . Vì

+ Tài năng là yếu tố quan trọng giúp con người đạt được thành công, nhưng ý chí quyết định việc họ có thể phát huy được tài năng đó hay không.

+  Một người có tài năng nhưng thiếu ý chí sẽ không đủ động lực để nỗ lực và rèn luyện, từ đó khó có thể đạt được thành công to lớn.

+  Ngược lại, người có ý chí kiên cường, dù không có tài năng thiên bẩm, nhưng họ có thể học hỏi, rèn luyện và bù đắp những thiếu sót của bản thân để đạt được thành công.

+  Lịch sử đã chứng minh nhiều tấm gương thành công vang dội nhờ ý chí và nghị lực phi thường, điển hình như Helen Keller, Albert Einstein,...

Câu 2. Phải chăng chỉ cần có ý chí, không gì là không thể?

A. Mở bài

- Khó khăn hay thất bại chỉ là những trở ngại mà cuộc sống muốn thử thách ý chí và lòng kiên trì của bạn mà thôi.

B. Thânbài

* Giải thích:

+ Ý chí là sức mạnh nội tâm, là sự kiên định, quyết tâm theo đuổi mục tiêu đến cùng, dù gặp phải muôn vàn khó khăn thử thách.

+ Câu nói khẳng định sức mạnh phi thường của ý chí, vai trò quan trọng của ý chí trong việc dẫn đến thành công.

=> Ý chí là nguồn động lực thúc đẩy con người vượt qua giới hạn bản thân, biến ước mơ thành hiện thực. Ý chí là chìa khóa giúp con người mở cánh cửa thành công, nhưng nó không phải là cánh cửa duy nhất.

* Biểu hiện:

+ Người có ý chí luôn có thể chuyển rủi thành may, chuyển họa thành phúc, không khuất phục số phận và đổ lỗi thất bại do số phận. Ví dụ: Milton, Beethoven, Helen Keller, Nick Vujicic …

+ Luôn biết khắc phục hoàn cảnh khó khăn bằng cách tự lao động, mưu sinh, vừa học vừa làm, tự mở cho mình con đường đến tương lai tốt đẹp.

+ Những người bị bệnh tật hiểm nghèo hoặc bị khiếm khuyết trên thân thể: cố gắng tự chăm sóc cho bản thân, cố gắng tập luyện, làm những việc có ích.

* Phân tích:

- Con đường dẫn đến thành công luôn đầy rẫy những chông gai, thử thách. Ý chí sẽ giúp con người vượt qua những khó khăn đó.

+ Ý chí là nguồn động lực giúp con người vượt qua khó khăn, thử thách và đạt được thành công. Khi có ý chí mạnh mẽ, con người sẽ không ngại đương đầu với những trở ngại, từ đó biến những thử thách thành cơ hội để phát triển bản thân, luôn kiên trì, nỗ lực để đạt được mục tiêu đã đề ra.

+ Ý chí thôi thúc con người không ngừng học hỏi, rèn luyện, hoàn thiện bản thân và kiên trì theo đuổi mục tiêu, dù gặp nhiều khó khăn thử thách.. Ý chí giúp con người vượt qua những giới hạn tưởng chừng như không thể, bứt phá bản thân và tạo nên những điều phi thường.

+ Ý chí cần được chuyển hóa thành những hành động thiết thực, nỗ lực không ngừng nghỉ để biến ước mơ thành hiện thực. Một người chỉ có ý chí mà không hành động thì cũng giống như "có lửa mà không đốt củi".

- Ý chí không phải là phép màu có thể biến mọi ước mơ thành hiện thực một cách phi thực tế.

+ Có những mục tiêu quá xa vời thực tế, hay những hành động đi ngược lại đạo đức, thì dù có ý chí mạnh mẽ đến đâu cũng không nên theo đuổi.

+ Bên cạnh ý chí, con người còn cần có tài năng, trí tuệ, sự sáng tạo, cơ hội và may mắn để đạt được thành công. Một người có ý chí mạnh mẽ nhưng thiếu đi những yếu tố khác cũng khó có thể gặt hái được thành công vang dội.

* Phê phán: Thực tế có nhiều bạn trẻ

+  chưa làm nhưng thấy khó khăn đã nản chí phó mặc cho số phận; thấy thất bại thì hủy hoại và sống bất cần đời.

+ có điều kiện đầy đủ nhưng không chịu học tập, buông thả, không nghĩ đến tương lai, sẵn sàng "thả trôi" những mục tiêu của mình để sa đà, ngã vào những tệ nạn xã hội.

* Bài học:

+ Mỗi người đều phải có trách nhiệm với cuộc đời của chính mình. Biết chấp nhận những khó khăn, thử thách, coi khó khăn, thử thách là môi trường để tôi luyện.

+ Luôn nuôi dưỡng ý chí mạnh mẽ, kết hợp nó với trí tuệ, sự nỗ lực và thái độ tích cực.

+ Luôn học hỏi những kiến thức, kỹ năng mới, không ngừng nỗ lực, rèn luyện để hoàn thiện bản thân.

+ Xác định mục tiêu rõ ràng và chia nhỏ mục tiêu thành những bước nhỏ, dễ thực hiện, từ đó xây dựng kế hoạch cụ thể để đạt được từng bước.

C. Kết bài

- Thành công sẽ đến với những ai biết kiên trì và không ngừng học hỏi, rèn luyện bản thân.

Câu 3.

Đề 1.

A. Mở bài

- Phạm Tiến Duật (1941 - 2007) là nhà thơ lớn, có nhiều sáng tác, trưởng thành trong đội ngũ các nhà thơ thời kháng chiến chống Mĩ.

- Bài thơ về tiểu đội xe không kính được sáng tác trong thời kỳ kháng chiến chống đế quốc Mĩ, ca ngợi tư thế hiên ngang, tinh thần dũng cảm, chiến đấu vì miền Nam ruột thịt của các chiến sĩ lái xe Trường Sơn.

- Vẻ đẹp lạc quan sôi nổi của tuổi trẻ và ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam, trái tim yêu nước nồng nhiệt của tuổi trẻ thời chống Mĩ  được thể hiện rất hay trong hai khổ cuối bài thơ:

Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời

…

Chỉ cần trong xe có một trái tim.

B. Thân bài

1.  Khái quát

Bài thơ có bảy khổ, khổ nào cũng có hình ảnh chiếc xe, hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ và cái ác liệt cùng sự anh hùng. Từ những chiếc xe tải không kính trên tuyến đường Trường Sơn, ta vẫn thấy được tinh thần ung dung bình tĩnh, hiên ngang dũng cảm của người lính lái xe. Mỗi khổ thơ hiện lên một vẻ đẹp của người chiến sĩ. Bức chân dung đẹp ấy lại được khắc họa rõ nét qua tình cảm đồng chí, đồng đội nồng ấm và tình yêu Tổ quốc thiêng liêng cao cả, ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam.

2. Phân tích:

* Khổ 6: Từ trong khó khăn, người lính từ mọi miền xa lạ trở thành “gia đình” của nhau với một niềm tin tất thắng.

Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời

…

Lại đi, lại đi trời xanh thêm.

- Tình đồng đội được gắn kết khi ta cùng chung bát đũa, chung bữa cơm dã chiến trên rừng, nằm cùng nhau kể lể chuyện tâm tình.

+ Giữa chiến trường đầy bom đạn mà họ vẫn đàng hoàng “Bếp Hoàng Cầm ta dùng giữa trời”. Cụm từ “dựng giữa trời” một lần nữa cho thấy sự hiên ngang bất khuất của người lính.

+ Bữa cơm dã chiến chỉ có một bát canh rau rừng, có lương khô… thế mà rất đậm đà. Với Phạm Tiến Duật nói riêng cũng như tất cả những người lính thì tình đồng đội cũng là tình anh em ruột thịt, vô cùng thân thiết

+ Một chữ “chung” rất hay gợi tả gia tài người lính, tấm lòng, tình cảm của người lính. Tiểu đội xe không kính đã trở thành một tiểu gia đình chan chứa tình thương. Chính tình cảm ấy giúp họ mạnh mẽ hơn tiếp tục lên đường.

- Tình đồng đội đã sưởi ấm lòng chiến sĩ, chắp cánh cho tâm hồn họ bay bổng. Sau giây phút nghỉ ngơi ngắn để rồi các anh lại tiếp tục hành quân.

+ Từ láy “chông chênh” gợi ra con đường gập ghềnh, khó khăn ở phía trước, giấc ngủ của người lính cũng không được trọn vẹn mà luôn lắc lư theo nhịp chiếc xe.

+ Điệp từ “lại đi” diễn tả nhịp bước hành quân, biểu hiện đoàn xe không ngừng tiến tới, không một sức mạnh bạo tàn nào của giặc Mỹ có thể ngăn nổi.

+ Hình ảnh ẩn dụ “trời xanh thêm” là một hình ảnh đầy chất thơ và giàu ý nghĩa. Trời xanh là một bầu trời cao, rộng, yên bình và đẹp đẽ.

_ Câu thơ đã mở ra một khung cảnh thật tươi đẹp, đẹp như chính tâm hồn trẻ trung, phơi phới niềm lạc quan, niềm tin quyết chiến quyết thắng của những người lính vậy!

=> Đây là một đoạn thơ thể hiện sinh hoạt vật chất và tinh thần người lính thời đánh Mỹ rất độc đáo. Người lính đi giữa đạn bom vẫn luôn nhìn thấy màu xanh của hi vọng, của sự sống đang ngời lên phía trước

* Khổ 7: Vẻ đẹp tình yêu nước nồng nàn, mãnh liệt, ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam thống nhất đất nước

Không có kính, rồi xe không có đèn,

                                    …

Chỉ cần trong xe có một trái tim.

- Hình ảnh chiếc xe bị bom đạn Mĩ phá đến biến dạng càng góp phần khắc họa rõ nét hình ảnh người chiến sĩ lái xe dũng cảm, kiên cường vì sự nghiệp giải phóng miền Nam.

+ Điệp ngữ “không có” đi cùng với phép liệt kê “kính, đèn, mui, xe”. Hai câu thơ càng khắc họa tô đậm rõ nét, chân thực sự tàn phá, hủy hoại khủng khiếp của chiến tranh.

- Những chiếc xe đó lại như những chiến sĩ kiên cường vượt lên trên bom đạn, hăm hở lao ra tiền tuyến với một tình cảm thiêng liêng: vì miền Nam

+ Từ gợi tả “vẫn” cho thấy ý chí,quyết tâm của người lính,không hề lung lay trước khó khăn nguy hiểm. Đây là lời khẳng định chắc nịnh, mạnh mẽ, tinh thần dũng cảm,ý chí kiên cường,lòng yêu nước nồng nàn của người lính lái xe.

+ Hình ảnh hoán dụ “trái tim” ở cuối dòng thơ thật đẹp.Đó chính là “trái tim” yêu nước, hi sinh tất cả để giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước,là niềm tin vào chiến thắng, vào tự do.

+Hình ảnh "trái tim cầm lái" kết hợp cùng kết cấu câu “vẫn - chỉ cần” đã lý giải về sức mạnh vượt khó, khẳng định hơn tinh thần hiên ngang bất khuất, sự lạc quan tự tin trong cuộc chiến của người lính lái xe. Đây là cội nguồn sức mạnh của cả đoàn xe, gốc rễ, phẩm chất anh hùng của người cầm lái.

+ Giọng thơ, ý thơ trở nên mạnh mẽ, hào hùng, vẫn là cách nói thản nhiên ngang tàng của lính, nói nhiều “cái không” nhưng câu thơ lại nhấn mạnh “cái có”: một tinh thần trách nhiệm, một tinh thần yêu nước nồng nàn.

=> Quyết tâm chiến đấu và chí khí anh hùng của người lính không có đạn bom nào của kẻ thù có thể làm lay chuyển được. Chính nhờ có lòng yêu nước nồng nàn đó, những người lính của chúng ta đã góp sức mình làm nên những chiến thắng vẻ vang trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc.

3. Đánh giá đặc sắc nghệ thuật:

Với quan niệm “chủ yếu đi tìm cái đẹp từ trong những diễn biến sôi động của cuộc sống”, Phạm Tiến Duật đưa tất cả những chất liệu hiện thực của cuộc sống chiến trường vào trong thơ. Cách tiếp cận hiện thực ấy đã đem lại cho thơ Phạm Tiến Duật một giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, hóm hỉnh, tinh nghịch mà sâu sắc. Bài thơ về tiểu đội xe không kính là tác phẩm đặc sắc và tiêu biểu nhất cho phong cách thơ của ông. Nổi bậc trong bài thơ hình tượng người lính lái xe được khắc họa hết sức độc đáo, mang đậm phong cách thơ hóm hỉnh, tinh nghich của phạm Tiến Duật.

4. Tác động

- Đoạn thơ đã giúp em hiểu thêm về cuộc sống gian khổ nhưng vẫn đầy ý nghĩa của những người lính lái xe không kính trên tuyến đường Trường Sơn. Em cảm thấy xúc động tự hào khi đọc về cuộc sống gian khổ, thiếu thốn nhưng đầy lạc quan yêu đời và ý chí quyết tâm của những người lính và luôn có niềm tin vào tương lai. Em nhận ra bản thân mình cần có niềm tin vào bản thân, vào cuộc sống, luôn nỗ lực phấn đấu để đạt được mục tiêu của mình dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách.

- Em trân trọng và biết ơn những người lính đã hy sinh xương máu vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Càng ngưỡng mộ, biết ơn hy sinh  mất mát của cha ông em càng trân trọng cuộc sống hòa bình ngày hôm nay. Em tự nhủ bản thân phải học tập, rèn luyện để trở thành một người có ích cho xã hội. Em phải rèn cho mình thần lạc quan, yêu đời và ý chí quyết tâm để vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống, luôn nỗ lực phấn đấu để đạt được mục tiêu của mình. Là một chủ nhân tương lai của đất nước em cần rèn luyện lòng yêu nước, tự hào dân tộc, ý thức trách nhiệm với cộng đồng, sẵn sàng cống hiến sức mình cho sự phát triển của đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh.

C. Kết bài

Tác giả đã xây dựng thành công hình tượng người lính lái xe trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ là những con người anh hùng, dũng cảm, lạc quan, yêu đời, coi thường gian khổ để hoàn thành nhiệm vụ, biết hi sinh bản thân mình vì nghĩa lớn, vì nhân dân, vì đất nước:

“Cái vết thương xoàng mà đưa viện

Hàng còn chờ đó tiếng xe reo

Nằm ngửa nhớ trăng, nằm nghiêng nhớ bến

Nôn nao ngồi dậy nhơ lưng đèo.”

“Bài thơ về tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật đã góp phần hoàn thiện, hoàn mĩ bức tượng đài nghệ thuật bất tử về người lính Việt Nam thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Họ là hiện thân của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, là hình tượng đẹp nhất của thế kỷ “Như Thạch Sanh của thế kỷ hai mươi” (Tố Hữu).

Đề 2

 1. Nêu vấn đề:

- Một thực trạng đáng buồn hiện nay là một bộ phận giới trẻ ngày nay quá dễ dàng gục ngã trước thử thách khó khăn, trở nên tự ti, bi quan.

- Ý chí của con người không phải trời sinh ra mà có, nó xuất phát và được rèn luyện từ gian khổ của cuộc sống. … Ý chí mang lại sức mạnh vô hạn tận giúp cho con người chiến thắng những giông tố để bước tới thành công. 

- Dẫn vào nội dung lựa chọn:

- Nếu như có lúc nào đó bạn phải đối mặt với sự thất bại, cảm thấy mất niềm tin vào cuộc sống, bạn sẽ làm gì? Còn tôi, tôi sẽ nghĩ ngay đến tiểu thuyết “Ông già và biển cả” của tác giả Hemingway mà tôi từng đọc trước đó. Tại sao ư? Bởi có một chân lý xuyên suốt cuốn sách mà tôi đã học được: “Bị đánh bại chỉ là tình trạng nhất thời, bỏ cuộc mới là thất bại vĩnh viễn”. Cuốn sách sẽ là động lực giúp mỗi người vượt qua tất cả những cảm giác tiêu cực đó.

2. Giới thiệu tác phẩm và nêu ý nghĩa: (Theo https://dimibook.com/ong-gia-va-bien-ca-cuon-tieu-thuyet-hap-dan-ban-khong-nen-bo-qua)

- Tác phẩm “Ông già và biển cả (The Old Man and the Sea)” được coi là cuốn tiểu thuyết thành công nhất của vị tiểu thuyết gia người Mỹ vô cùng nổi tiếng Ernest Miller Hemingway (21/7/1899 – 2/7/1961) với những giải thưởng lớn như: Giải thưởng Pulitzer (1953), giải thưởng Nobel Văn học (1954). Hemingway đã viết tác phẩm này tại Cuba vào năm 1951, một năm sau được xuất bản thành sách và được đông đảo độc giả trên toàn thế giới yêu thích.

- Tác phẩm “Ông già và biển cả” kể về một ông lão đánh cá có tên Santiago và chuyến ra khơi đặc biệt kéo dài 3 ngày 2 đêm của ông trên đại dương mênh mông. Santiago là một ông lão rất nghèo khổ, gia tài duy nhất của ông chỉ là một chiếc thuyền sơ sài, vì vậy, việc bắt được những con cá to là vô cùng khó đối với ông. Có những khi, đến 84 ngày ông cũng không bắt được con cá nào, tuy vậy, ông vẫn rất yêu thích công việc của mình và đã dành cả đời mình cho những chuyến đi săn trên biển.

Tuy rằng rất nhiều lần ra khơi trở về tay trắng nhưng ông vẫn không nản chí. Lần này, ông quyết định sẽ đi xa hơn và đánh một mẻ cá thật lớn. Quả nhiên, sau 3 ngày vật lộn với con cá kiếm khổng lồ cực kỳ khỏe và đầy kiêu hãnh, ông đã hạ gục được nó một cách ngoạn mục: “…thu hết tàn lực, cộng với sức mạnh ông lão vừa vận lên trong người, ông xiên mũi xỉa vào lườn con cá, đúng vào chỗ sau chiếc vi bên lườn lúc ấy đang giương lên ngang tầm ngực ông lão. Cảm thấy lưỡi thép đã cắm phập vào thịt nó, ông lão cúi mình xuống, đem sức mạnh toàn thân cố ấn mạnh thêm cho thật sâu”. Ông đã chiến thắng con cá, chiến thắng cả đại dương xanh thắm.

Tuy nhiên, vui mừng với chiến thắng chưa được bao lâu thì những con cá mập rủ nhau đến xâu xé “chiến lợi phẩm” của ông trên đường trở về. Để rồi khi vào đến bờ thì con cá kiếm khổng lồ của ông chỉ còn lại bộ xương, mặc cho ông đã chống trả rất quyết liệt với lũ cá mập.

Đến đây, tôi chợt nghiệm ra rằng, trong cuộc sống của chúng ta cũng vậy, không có con đường nào dẫn đến thành công mà trải đầy hoa hồng. Nhất là khi bạn có một xuất phát điểm thấp thì bạn càng phải nỗ lực hơn, kiên cường hơn gấp nhiều lần người khác. Điều đó cũng đòi hỏi bạn phải có một ý chí kiên trì, bền bỉ và “liều” như ông lão Santiago vậy. Kể cả khi bạn đã đạt được thành quả cho những nỗ lực đó, cũng tuyệt đối đừng ngủ quên trên chiến thắng, bởi vì khó khăn vẫn có thể ập đến bất kỳ lúc nào, luôn có những kẻ đố kỵ, ghen ghét với thành tích của bạn, họ lăm le tranh giành và biến mọi công sức của bạn trở thành công cốc, ngay cả khi bạn đã phải oằn mình chống chọi với khó khăn, thậm chí nguy hiểm để đạt được.

Tuy “Ông già và biển cả” chỉ là một cuốn tiểu thuyết ngắn với 123 trang sách, nhưng nó đã để lại trong lòng độc giả biết bao cảm xúc, suy nghĩ và nhiều bài học ý nghĩa. Đọc tựa đề của cuốn sách, chắc hẳn sẽ có bạn thắc mắc rằng: Vì sao không phải là “Ông già và con cá kiếm” hay “Ông già và lũ cá mập” mà lại là “Ông già và biển cả”? Bởi vì điều mà ông lão đánh cá Santiago phải đối mặt, phải chống chọi là biển cả rộng lớn và tất cả những nguy cơ tiềm ẩn trong đó, chứ không riêng gì lũ cá mập hay cá kiếm. Thông qua đó, tác giả Hemingway muốn nhấn mạnh rằng sức mạnh của con người có thể sánh ngang với biển cả sâu thẳm, rộng lớn chứ không hề nhỏ bé. Chỉ cần sự quyết tâm và ý chí mạnh mẽ thì con người sẽ có thể chinh phục và làm chủ được vạn vật.

Bằng ngòi bút nghệ thuật vô cùng đặc sắc của mình, Hemingway đã khắc họa hình tượng ông lão đánh cá Santiago vô cùng giản dị, mộc mạc, gần gũi với thân hình già nua, làn da rám nắng và những vết sẹo đã cũ kỹ theo thời gian, chỉ có đôi mắt là toát lên vẻ tinh anh, chứa đầy sự lạc quan và niềm hi vọng. Sau những chuyến “đi săn” thất bại, niềm hi vọng, ý chí của lão lại càng mãnh liệt hơn. Dù biển cả có “tệ bạc” với lão thì lão vẫn yêu nó, yêu công việc này một cách tha thiết. “Bây giờ không còn thời gian để nghĩ về những thứ bạn không có. Hãy nghĩ về những điều bạn có thể làm với những gì bạn có”, đó là câu nói của ông lão Santiago.

Qua những tình tiết trong câu chuyện, chúng ta có thể nhận thấy rằng ông lão rất thông minh, tích cực và quyết đoán. Từ đó, tác giả muốn người đọc hiểu rằng, muốn thành công thì bạn cần phải có những suy nghĩ không giống những người khác. Thành công có được là cả một quá trình kiên trì, nhẫn nại và học hỏi chứ không phải chỉ là nhờ sự may mắn và những suy nghĩ có phần viển vông. Hình tượng con cá kiếm to lớn và vô cùng đẹp đẽ chính là tượng trưng cho những ước mơ, hoài bão, khát vọng thành công của mỗi chúng ta. Ông lão Santiago đã phải vận dụng hết những khả năng của mình, tìm mọi cách để câu được con cá, chúng ta cũng hãy như vậy, hãy tìm mọi cách để tìm kiếm và đạt được ước mơ, khát vọng của riêng mình. Để chiến thắng được con cá kiếm khổng lồ đối với ông lão già nua không phải là chuyện dễ dàng. Trong quá trình đó, đã có lúc lão thấm mệt, muốn nghỉ ngơi, nhưng ngay lập tức lão từ bỏ suy nghĩ đó:

“Ta có thể chịu đựng mà không cần ngủ” lão tự nhủ.

“Nhưng như thế thì thật quá nguy hiểm”. Lão bắt đầu dò dẫm bò về phía đuôi thuyền, thận trọng không làm giật sợi dây.

“Có lẽ nó cũng đang lơ mơ ngủ”, lão nghĩ.

“Nhưng mình không muốn nó được nghỉ ngơi, nó phải kéo cho đến khi chết”

Những lời tự nhủ của ông lão đã mang lại cho mỗi chúng ta một bài học sâu sắc, đôi khi chúng ta lười biếng, quá dễ dãi với bản thân và tự đưa ra lời ngụy biện cho sự lười biếng đó của mình. Nếu muốn đạt được thành công như mong đợi, chúng ta cần phải thay đổi ngay điều đó. Phải biết nắm bắt và tận dụng mọi cơ hội, bởi vì cơ hội có thể đến rất nhanh và biến mất ngay trong khoảnh khắc chúng ta “lười biếng” đó, chỉ để lại một sự hối tiếc vô cùng lớn.

Hình ảnh bộ xương cá kiếm khổng lồ mà ông lão mang về sau 3 ngày 2 đêm chống chọi chính là điểm nổi bật của toàn câu chuyện. Vậy với kết quả này, bạn nghĩ rằng ông lão đã thành công hay thất bại sau chuyến ra khơi? Tôi thì cho rằng ông lão đã thành công, và có lẽ ông lão cũng nghĩ vậy. Bởi ông từng nói: “Bạn không giết con cá để duy trì sự sống và bán để đổi lấy thức ăn. Bạn giết nó vì lòng kiêu hãnh bởi vì bạn là một ngừoi đánh cá”. Vì vậy, với ông, thành công không phải là có cá để đem đi bán mà thành công là ông đã chiến thắng con cá kiếm khổng lồ bằng tất cả sự quyết tâm của mình, chiến thắng bầy cá mập được mệnh danh là “hung thần biển cả” để an toàn trở về. Ông cũng mang về được bộ xương cá làm minh chứng hùng hồn cho tất cả những chiến công lừng lẫy của mình. Cho mọi người thấy rằng một lão già với những công cụ thô sơ lại có thể chinh phục được đại dương vô tận mà không hề nao núng. 

Tác phẩm “Ông già và biển cả” đã được tác giả Hemingway sử dụng những từ ngữ miêu tả một các chân thật, sinh động, hấp dẫn và cuốn hút người đọc khiến bất kỳ một ai khi đọc cũng không thể rời mắt. Cuốn sách đã mang lại cho độc giả những bài học quý giá, những triết lý sống vô cùng thân thuộc, gần gũi nhưng không kém phần sâu sắc và đầy tính giáo dục. Ai cũng có trong mình một ước mơ, nhưng hành trình chinh phục những ước mơ đó đối với người đều không phải là chuyện dễ dàng. Những lúc gặp khó khăn khiến bạn nản chí, hãy nhớ đến hình ảnh ông lão già cả, gầy gò luôn kiên trì, lạc quan và tràn đầy hi vọng. Mỗi người chỉ có một cuộc đời để sống, một tuổi trẻ để khát khao, vậy nên hãy sống hết mình với ước mơ, với lý tưởng để không phải nuối tiếc.

3. Tác động:

- Ý chí luôn là yếu tố quan trọng để con người vượt qua nghịch cảnh mà vươn lên. Cuộc sống không phải lúc nào cũng bằng phẳng và dễ đi thế nên để vượt qua hết những cam go vất vả đó điều chúng ta cần là một ý chí vững bền, một lòng quyết tâm vượt qua tất cả, không lung lay dù cho phải đối mặt với bất cứ điều gì. Nỗi sợ hãi, sự đau khổ tuyệt vọng sẽ đánh chết ý chí và nghị lực của mỗi người. Thế nên, thay vì đau buồn, ủ dột vượt thì hãy đổi lấy nó bằng nụ cười và sự tin tưởng vào ngày mai phía trước. Hình ảnh ông lão đánh cá Santiago là bài học quý giá về ý chí nghị lực cho mỗi chúng ta trong cuộc sống. Từ đó, tự thấy mình phải có trách nhiệm sống và học tập để xứng đáng với những thành quả cách mạng mà các bậc tiền nhân đã dày công gầy dựng

 

 

Hình ảnh người TNXP trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Khổ đầu và khổ cuối) – Liên hệ Những ngôi sao xa xôi

 

Không hiểu vì sao mỗi lần nghĩ đến đất nước và con người Việt nam, mỗi chúng ta lại nghe vang vọng trong tâm chí những câu thơ của Huy Cận:

Sống vững chãi bốn ngàn năm sừng sững,

Lưng đeo gươm tay mềm mại bút hoa

Trong và thực, sáng hai bờ suy tưởng

Sống hiên ngang mà nhân ái, chan hoà.

Sảng khoái biết bao! Tự hào biết bao! Trong tâm trí ta bỗng cuồn cuộn đổ về dòng lịch sử bốn ngàn năm của dân tộc. Bừng sáng trong tâm hồn ta bốn ngàn năm của cha ông với những chiến công dựng nước và giữ nước, với trời bể ân tình thuỷ chung, yêu thương đùm bọc nhau. Mọi cuộc chiến tranh rồi sẽ qua đi, bụi thời gian có thể phủ dày lên hình ảnh của những anh hùng vô danh nhưng văn học với sứ mệnh thiêng liêng của nó đã khắc tạc một cách vĩnh viễn vào tâm hồn người đọc hình ảnh những người con anh hùng của đất nước đã ngã xuống vì nền độc lập của Tổ quốc trong suốt trường kỳ lịch sử.Ta nhớ về những người lính lái xe dũng cảm trong "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật hiên ngang mạnh mẽ bất chấp khó khăn, cùng quyết tâm chiến đấu vì miền Nam ruột thịt mà còn thể hiện sự tàn khốc của chiến tranh trên những chiếc xe không kính:

Không có kính không phải vì xe không có kính

Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi

Ung dung buồng lái ta ngồi

Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.

[…]

Không có kính, rồi xe không có đèn,

Không có mui xe, thùng xe có xước,

Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:

Chỉ cần trong xe có một trái tim.

"Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật là những dòng tâm sự đầy tình cảm về những đồng đội của nhà thơ, những người đã từng sống, từng chiến đấu trên tuyến đường Trường Sơn khói lửa. Phạm Tiến Duật không chỉ tái hiện lại  hình ảnh của những chiếc xe không kính mà còn khắc tạc hình ảnh của những người lính  lính lái xe kiên cường, dũng cảm , ngang tàng với một đời sống tình cảm hết sức phong phú- tình đồng đội đồng chí. Phạm Tiến Duật đã khắc tạc một cách sâu sắc vào tâm trí người đọc hình ảnh những người con anh hùng của đất nước, của dân tộc trên những chiếc xe đặc biệt:

Không có kính không phải vì xe không có kính

Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi

Ung dung buồng lái ta ngồi

Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.

Bình thường, những chiếc xe không kính không thể gọi là cái đẹp. Ấy thế mà tác giả đã lấy hình tượng đó làm cảm hứng xuyên suốt của bài thơ. Hình tượng độc đáo nhưng hợp lý này đã có tác dụng gây ấn tượng mạnh, là cơ sở để làm nổi bật phẩm chất dũng cảm, sự lạc quan và quyết tâm dành chiến thắng của anh lính lái xe thời chống Mĩ. Chiếc xe không kính của Phạm Tiến Duật là một hình ảnh thực, thực đến trần trụi. Tác giả giải thích nguyên nhân cũng rất thực:

            Không có kính không phải vì xe không có kính

            Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi

Hình ảnh thực này được diễn tả bằng hai câu thơ rất gần với văn xuôi, lại có giọng thản nhiên càng gây sự chú ý về vẻ khác lạ của nó. Những “ bom giật, bom rung” làm vỡ kính xe.  Bom đạn chiến tranh làm cho những chiếc xe ấy biến dạng. Hình ảnh chiếc xe không kính vốn không hiếm trong chiến tranh, nhưng phải có hồn thơ nhạy cảm với nét ngang tàng và tinh nghịch, thích cái lạ như của Phạm Tiến Duật mới nhận ra được và đưa nó vào thành hình tượng thơ độc đáo của thời chiến tranh chống Mĩ. Không tô vẽ, không cường điệu mà tả thực, nhưng chính cái thực đã làm người suy nghĩ, hình dung mức độ ác liệt của chiến tranh, bom đạn giặc Mỹ. Hình tượng những chiếc “xe không kính” đã gợi lên những nguy hiểm cận kề. Sự hi sinh, cái chết đã ở đâu đó, rất gần những người lính.

Mục đích Phạm Tiến Duật miêu tả những chiếc xe không kính là nhằm ca ngợi những chiến sĩ lái xe. Đó là những con người trẻ trung, tư thế ung dung, coi thường gian khổ, hy sinh.Hình ảnh những chiếc xe không kính đã làm nổi rõ hình ảnh những chiến sĩ lái xe ở Trường Sơn. Thiếu đi những điều kiện, phương tiện vật chất tối thiểu lại là một cơ hội để người lính lái xe bộc lộ những phẩm chất cao đẹp, sức mạnh tinh thần lớn lao của họ, đặc biệt là lòng dũng cảm, tinh thần bất chấp gian khổ khó khăn.Trong buồng lái không kính chắn gió, họ có cảm giác mạnh mẽ khi phải đối mặt trực tiếp với thiên nhiên bên ngoài. Những cảm giác ấy được nhà thơ ghi nhận tinh tế sống động:

Ung dung buồng lái ta ngồi

Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng

Trong bom đạn khốc liệt của chiến tranh, anh chiến sĩ vẫn dữ vững tư thế hiên nghang hướng về phía trước, thực hiện khẩu hiệu: “tất cả vì tiền tuyến, tất cả vì miền Nam ruột thịt”. Vẻ đẹp kiêu hùng được toát ra từ tư thế ngồi “ung dung” đến cái nhìn “nhìn thẳng”. Đảo ngữ từ láy “ung dung” cùng với nhịp thơ nhanh, đều, dứt khoát diễn tả vẻ đẹp khoan thai, thản nhiên, tự tin của người chiến sĩ. Tư thế của họ ung dung, hiên ngang mới đàng hoàng làm sao. Con mắt nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng có một vẻ trang nghiêm, bất khuất như lời thề. Họ không thẹn với đất, với trời. Hay nhất là hai chữ nhìn thẳng – nhìn thẳng vào gian khổ, nhìn thẳng vào hi sinh, không run sợ, không né tránh. Bầu không khí căng thẳng với “bom giật, bom rung”, vậy mà họ vẫn nhìn thẳng, cái nhìn hướng về phía trước của một con người luôn coi thường hiểm nguy. Nhịp thơ 2/2/2 với những dấu phẩy ngắt khiến âm điệu câu thơ trở nên chậm rãi, như diễn tả thái độ thản nhiên đàng hoàng. Với tư thế ấy, họ đã biến những nguy hiểm trở ngại trên đường thành niềm vui thích. Chỉ có những người lính lái xe với kinh nghiệm chiến trường dày dạn, từng trải mới có được thái độ, tư thế như vậy. Không có kính chắn gió, bảo hiểm, đoàn xe vẫn lăn bánh bình thường. Lời thơ nhẹ nhõm, trôi chảy như những chiếc xe vun vút chạy trên đường.

Cách chọn chi tiết xe không kính để lập tứ của tác giả rất độc đáo vì nó nói lên sự ác liệt, dữ dội của chiến tranh. Hình tượng xe không kính  gợi nhắc về tinh thần vượt lên trên hiện thực khốc liệt của chiến tranh cũng như thể hiện được sự bất bình thường trong cuộc chiến đấu nhằm bộc lộ vẻ đẹp trong tâm hồn của những người chiến sĩ lái xe. Bom đạn chiến tranh không thể làm nao núng tinh thần quyết tâm của họ. Sự quyết tâm cũng như vẻ đẹp trong lí tưởng, tâm hồn của những người lính được thể hiện rõ nét nhất qua bốn câu thơ cuối của bài thơ:

Không có kính rồi xe không có đèn

Không có mùi rồi thùng xe có xước

Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước

Chỉ cần trong xe có một trái tim.

Giọng thơ mộc mạc, mà nhạc điệu hình ảnh rất đẹp, rất thơ, cảm hứng và suy tưởng vừa bay bổng vừa sâu sắc để hoàn thiện bức chân dung tuyệt vời của những chiến sĩ vận tải Trường Sơn. Bốn dòng thơ dựng hai hình ảnh đối lập đầy kịch tính, bất ngờ thú vị làm nổi bật sự khốc liệt trong chiến tranh nhưng cũng làm nổi bật ý chí chiến đấu, quyết tâm sắt đá, tình cảm sâu đậm với miền Nam ruột thịt. Đó là sự thống nhất giữa hai sự vật tưởng như tương phản gợi ấn tượng về chất thơ lãng mạn và sự trần trụi khốc liệt. Những chiếc xe bị bom đạn Mỹ làm cho biến dạng trơ trụi, trụi trần “không có kính rồi xe không đèn- không có mui xe, thùng xe có xước” và biết bao chiến sĩ đã dũng cảm hi sinh. Điệp ngữ “không có” nhắc lại ba lần như nhân lên nhiều lần thử thách khốc liệt. Hai dòng thơ ngắt làm bốn khúc như những chặng gập ghềnh, khúc khuỷu đầy chông gai, bom đạn.... Ấy vậy kì lạ thay những chiếc xe như những chiến sĩ kiên cường vượt lên trên bom đạn, hăm hở lao ra tiền tuyến với một tình cảm thiêng liêng:

Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước

 Chỉ cần trong xe có một trái tim

Hai câu thơ đã khắc đậm hình ảnh đẹp đẽ của người chiến sĩ lái xe trên đường Trường Sơn . Âm điệu đối chọi mà trôi chảy, êm ru. Hình ảnh đậm nét. Đoàn xe đã chiến thắng, vượt lên bom đạn, hăm hở tiến ra phía trước, hướng ra tiền tuyến lớn với một tình cảm thiêng liêng “vì Miền Nam”, vì cuộc chiến đấu giành độc lập thống nhất đất nước đang vẫy gọi. Công cuộc giành độc lập tự do của nửa nước vẫn phải tiếp tục. Dùng hình ảnh tương phản đối lập, câu thơ không chỉ nêu bật được sự ngoan cường, dũng cảm, vượt lên trên gian khổ, ác liệt mà còn nêu bật được ý chí chiến đấu giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước. Hơn thế hình ảnh hoán dụ “một trái tim” là hình ảnh đẹp nhất của bài thơ. Hình ảnh trái tim là một hình ảnh hoán dụ tuyệt đẹp gợi ra biết bao ý nghĩa. Trái tim là hình ảnh hội tụ vẻ đẹp tâm hồn và phẩm chất của người chiến sĩ lái xe. Trái tim nồng cháy một lẽ sống cao đẹp và thiêng liêng: tất cả vì Miền Nam thân yêu, trái tim chứa đựng bản lĩnh hiên ngang, lòng dũng cảm tuyệt vời. Trái tim mang tinh thần lạc quan và một niềm tin mãnh liệt vào ngày thống nhất Bắc Nam.  Hình ảnh này kết hợp cùng kết cấu câu “vẫn - chỉ cần” đã lý giải về sức mạnh vượt khó, khẳng định hơn tinh thần hiên ngang bất khuất, sự lạc quan tự tin trong cuộc chiến của người lính lái xe. Ẩn sau ý nghĩa trái tim cầm lái, câu thơ còn muốn hướng người đọc về một chân lí của thời đại chúng ta: sức mạnh quyết định chiến thắng không phải là vũ khí, là công cụ... mà là con người- con người mang trái tim nồng nàn yêu thương, ý chí kiên cường dũng cảm, niềm lạc quan và một niềm tin vững chắc.

Với hình ảnh gần gũi, ngôn ngữ thơ giản dị, mộc mạc, đậm chất khẩu ngữ kết hợp với giọng điệu tự nhiên, phóng khoáng, đa dạng, Phạm Tiến Duật đã thành công trong việc khắc họa hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ hiên ngang, dùng cảm, trẻ trung và những chiếc xe không kính ngộ nghĩnh giữa tuyến đường Trường Sơn lịch sử thời kì kháng chiên chống Mĩ. Bài thơ đâu chỉ nói về tiểu đội xe không kính,nó phản ánh cả khí thế quyết tâm giải phóng miền Nam của toàn quân và toàn dân ta,khẳng định rằng ý chí của con người mạnh hơn cả sắt thép.

Tác giả đã sử dụng thể thơ tự do với những câu dài ngắn khác nhau, thường được gieo vần ở những tiếng thơ cuối dòng. Bên cạnh đó là ngôn ngữ giản dị, dung dị, đậm chất đời thường khiến lời thơ cũng trở nên hồn nhiên hơn, xua tan sự khốc liệt của cuộc chiến tranh gian khổ. Phạm Tiến Duật khắc họa thành công hình ảnh những người lính bộ đội cụ Hồ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ xâm lược. Họ là những con người hiên ngang kiên cường khi chiến đấu nhưng cũng có tâm hồn vui vẻ lạc quan và yêu đời. Đây chính là hình tượng đẹp xuyên suốt tác phẩm.

Trong đội ngũ điệp trùng ấy của thế hệ trẻ trên đường Trường Sơn thời đánh Mĩ, bên cạnh những người lính trẻ, hình ảnh những cô gái thanh niên xung phong làm nên vẻ đẹp của thời đại toàn dân đánh Mỹ. Đó là hình ảnh những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn trong "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê. Bằng sự kết hợp một cách hài hoà giữa cái nhìn hiện thực với cảm hứng lãng mạn, Lê Minh Khuê đã dựng lên bức chân dung người lính thanh niên xung phong vừa chân thực vừa có sức khái quát, tiêu biểu cho vẻ đẹp sức mạnh dân tộc ta trong thời đại cả dân tộc kháng chiến chống Đế quốc Mĩ. Đó là bức chân dung được khắc tạc bằng cả tình yêu của Lê Minh Khuê đối với những người đồng đội, đối với đất nước của mình.

 Truyện xoay quanh cuộc sống của ba cô gái xung phong Phương Định, Nho và chị Thao theo lời kể của Phương Định - nhân vật chính - đồng thời tập trung miêu tả tâm trạng của họ trong một lần phá bom để thế hiện nét đẹp tâm hồn của mỗi người. Đặc điểm chung rất dễ nhận thấy ở họ là tuổi trẻ yêu nước. Vì lí tưởng, vì nhiệt huyết tuổi thanh xuân mà họ đã tới chiến trường miền Nam trong niềm tin  phơi phới “Xẻ dọc trường Sơn đi cứu nước/ Mà lòng phơi phới dậy tương lai”. Công việc của họ là trinh sát mặt đường, một cái tên đủ gợi lên những sự tích anh hùng. Ba cô gái ấy đóng quân trong một cái hang giữa vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Hàng ngày họ phải thay nhau đứng trên cao điểm đếm bom rơi và đo khối lượng đất dá dế phải san lấp và đánh dâu những quả bom chưa nổ, sau đó họ bước vào công việc nguy hiểm nhất: phá bom. Đối mặt với thần chết, họ vẫn tỏ ngời phẩm chất cao đẹp của người chiến sĩ thanh niên xung phong. Đó là trách nhiệm cao với nhiệm vụ được giao, là lòng dũng cảm, gan dạ, sự khéo léo và tinh thần sẵn sàng hi sinh vì Tổ quốc. Cả ba nhân vật đại diện cho thế hệ trẻ Việt Nam sẵn sàng hiến dâng xương máu của mình cho đất nước, sẵn sàng quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh.

Qua dòng suy tư của Định ta không chỉ thấy sự tỏa sáng của phẩm chất anh hùng mà còn hình dung được thế giới nội tâm phóng phu của những cô gái rất trẻ trong cuộc chiến của dân tộc. Những con người ấy mang vào Trường Sơn cả tuổi thanh xuân với bao nhiêu ước mơ, khát vọng với những nỗi nhớ gia đình khôn nguôi.Trận mưa đá đột ngột giữa đường Trường Sơn đã làm sống dậy kỉ niệm ngọt ngào của tuổi ấu thơ ...Chiến tranh đã không thể cướp đi niềm tin yêu cuộc sóng, niềm lạc quan của những cô gái trẻ. Ba con người chiến đấu là một thể khối thống nhất, đó là sự dũng cảm,k hi sống cuộc sống đời thường trong những phút giây bình yên hiếm có của Trường Sơn họ lại là ba người với ba tính cách khác nhau. Họ là họ, họ còn là cả Trường Sơn, là biết bao cô gái giống họ đều đang nằm trong những hang núi Trường Sơn để chờ đợi ,để giữ cho tuyến đường không một ngày bị đứt mạch. Sự hy sinh rất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn chính là hình ảnh đẹp,tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kháng chiến chống đế quốc Mỹ. Vẻ đẹp của hình tượng nhân vật các nữ thanh niên xung phong trong “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã góp phần tạo nên khúc ca lãng mạn biểu dương vẻ đẹp của con người anh hùng Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ vĩ đại của dân tộc.

Đã có biết bao cô gái để lại cả tuổi xuân của mình ở Trường Sơn, họ mãi mãi là những ngôi sao sáng, ánh sáng của tâm hồn ấy, tình yêu Tổ quốc ấy được Lâm Thị Mỹ Dạ ca ngợi:

Em đã lấy tình yêu Tổ Quốc của mình thắp lên ngọn lửa

đánh lạc hướng quân thù hứng lấy luồng bom.

Với cái nhìn thật đẹp, thật lãng mạn từ Phạm Tiến Duật và Lê Minh Khuê và về cuộc chiến tranh, về những người chiến sĩ lái xe, những nữ thanh niên xung phong trong nhiệm vụ. Chiến tranh là đau thương, mất mát nhưng vẻ đẹp của tâm hồn rất tươi xanh và sức sống của tuổi trẻ, của những người lính trẻ là thứ mà chiến tranh không thể nào hủy diệt được. Vẻ đẹp của tuổi trẻ, của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam, ta lại thấy nó ngời sáng chính từ những nơi khốc liệt nhất.

"Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật và "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê là những tác phẩm xúc động, hào hùng về những người lính thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Các tác giả đã đi sâu khám phá vẻ đẹp của những người lính trẻ, những con người ngày đêm ra tiền tuyến vì miền Nam ruột thịt. Con người hiện lên trong trang thơ, trang văn của Phạm Tiến Duật và Lê Minh Khuê là một tập thể anh hùng đấy hiên ngang khí phách hào hùng. Các tác giả đã lắng nghe họ sống để ghi lại cái nhịp sống hào hùng, ghị lại vẻ đẹp tâm hồn, bản chất anh hùng của những con người giản dị, mộc mạc mà ngang tàng bất khuất. Người lính trong thơ Phạm Tiến Duật , trong truyện của Lê Minh Khuê đi vào cuộc chiến đấu với tất cả tính chất chủ động, tự tin của những người có lý tưởng cao đẹp, có sức mạnh và tiềm lực nên họ rất dũng cảm và mang những nét thanh thản, vui tươi. Hình ảnh những người lính ấy trở nên bất tử và đẹp rực rỡ. Dù lớp bụi thời gian có phủ đầy những trang sách và những đổi mới của cuộc sống làm biến chuyển đi tất cả, nhưng hình ảnh những anh lính cụ Hồ, các nữ thanh niên xung phong Trường Sơn vẫn sống mãi trong lòng mọi người với một niềm cảm xúc trào dâng mạnh mẽ.

Tuổi trẻ thế hệ Bác Hồ đã chọn Trường Sơn là trường đại học để rèn luyện và trưởng thành. Cuộc đời quân ngũ gian lao, nhọc nhằn đã được lấp đầy bằng tiếng cười đùa vui nhộn, bởi họ lúc nào cũng lạc quan phơi phới, hừng hực nhiệt huyết tuổi trẻ, lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần đồng đội keo sơn gắn bó, tinh thần chiến đấu tự tin, lòng dũng cảm…Với những phẩm chất cao đẹp đó, họ đã để lại trong lòng người đọc những ấn tượng sâu sắc, những thiện cảm đến tuyệt vời! Họ mãi là những pho tượng đồng bất khuất làm nên chủ nghĩa anh hùng cách mạng của thời đại: Dám đánh Mỹ, không sợ Mỹ, quyết thắng Mỹ. Họ chính là những con người ưu tú của dân tộc đã chiến đấu và sẵn sàng hi sinh để Tổ Quốc mãi mãi “bay lên ngát xanh mùa xuân”.

Năm tháng trôi đi và lịch sử không ngừng biết động, "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê ; "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật mãi là những bông hoa không tuổi tựa mùa xuân không ngày tháng, đã ghi lại cái quá khứ hào hùng, sôi động của đất nước mình một thuở.  Và vẻ đẹp của con người Việt Nam đã làm nên cái hồn của cả dân tộc và góp phần làm cho tác phẩm sống mãi với thời gian. Thế hệ trẻ hôm nay mãi biết ơn và tự hào với một thế hệ cha anh như thế!