Em hãy viết bài văn trình bày cảm
nhận
về thông
điệp
về :
Người đồng
mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy
ai nhỏ bé đâu con
Người đồng
mình tự đục đá kê cao quê hương
Con ơi
tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ
nhỏ bé được
Nghe con.
(Nói với con, Y Phương)
Từ đó, liên hệ
với
một
tác phẩm
khác hoặc
thực
tế
để
làm nổi
bật
thông điệp
được
gợi
ra từ đọa
thơ.
Bài làm
Tình
cảm gia đình là là thứ tình cảm đặc biệt,thiêng liêng và bất diệt. Tình cảm gia
đình từ xưa đến nay, vẫn luôn như dòng sữa ấm áp nuôi nấng ta khôn lớn trưởng
thành. Nó là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà thơ nhà văn sáng tác ra những
tác phẩm để đời của mình. Cũng khai thác tiếp chủ đề gia đinh Y Phương - một
nhà thơ dân tộc miền núi, cho ra đời tác phẩm “Nói với con” đầy sâu sắc. Với giọng
thơ tha thiết, “Nói với con” viết về tình cảm cha con thắm thiết, hay rộng hơn
cả đó chính là tình cảm đối với quê hương dân tộc, với bản làng. Mượn lời của
người cha nói với con, tác giả kín đáo gửi vào đó những bài học đạo lí về lòng
biết ơn cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người, bộc lộ niềm tự hào, sức sống mạnh
mẽ bền bỉ của quê hương mình. Người cha muốn truyền cho con niềm tự hào với
truyền thống quê hương để tự tin vững bước trên đường đi tới qua đoạn thơ:
Người
đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng
mấy ai nhỏ bé đâu con
Người
đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn
quê hương thì làm phong tục
Con
ơi tuy thô sơ da thịt
Lên
đường
Không
bao giờ nhỏ bé được
Nghe
con.
Ai
đã đọc qua bài thơ “Nói với con” của Y Phương hẳn sẽ xuất hiện không ít cảm
xúc, nỗi xúc động về tình cảm gia đình cũng như tình quê hương thắm thiết. Nổi
bậc trên nền cảnh núi rừng Tây Bắc là vẻ đẹp đời sống và phẩm chất của “người đồng
mình” cần cù nhẫn nại, gắn kết muôn đời với quê hương, với cội rễ sinh thành
khiến ta thêm trân trọng và mến yêu. Người cha trong bài thơ nói với con về niềm
hạnh phúc của cuộc đời con khi được lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ, nơi
có cả tình nghĩa xóm làng. Con lớn lên trong cuộc sống lao động vui tươi nghĩa
tình. Con mang trong mình dòng máu “người đồng mình” giàu ý chí, tâm hồn
luôn tự hào về sức mạnh sinh tồn và vẻ đẹp văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê
hương.
Trong
giọng điệu mạnh mẽ, chắc nịch, đầy quyết tâm và niềm tin,
Y Phương trong vai người cha đã nhắc con luôn tự hào, luôn ngẩng cao đầu tự
tin, vững bước trên đường đời:
Người
đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng
mấy ai nhỏ bé đâu con
Người
đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn
quê hương thì làm phong tục.
Cách
gọi thân thương "Người đồng mình thô sơ da thịt" với biết bao
trìu mến, ẩn chứa niềm tự hào về những con người giản dị, chất phác, thật thà,
đồng thời là lời ngợi ca ý chí, cốt cách không hề "nhỏ bé" của họ. Phẩm
chất của con người quê hương được người cha ca ngợi qua cách nói đối lập tương
phản giữa hình thức bên ngoài và giá trị tinh thần bên trong họ: Người đồng
mình “tuy thô sơ da thịt” nhưng “chẳng mấy ai nhỏ bé”. Tuy “người đồng mình”
không mấy đẹp đẽ ở hình thức nhưng luôn ẩn chứa một sức mạnh tinh thần lớn lao,
không bao giờ nhỏ bé, không bao giờ thôi ước vọng vươn cao. Dù trong bất kì
hoàn cảnh nào, “người đồng mình” cũng luôn đề cao danh sự, nhân phẩm và biết
gìn giữ, bảo vệ lấy như chính sinh mệnh của mình. Họ không vì đời sống vật chất
mà đánh đổi lương tâm, phản bội núi rừng, phản bội quê hương.
Từng
hoạt động sống khắc ghi vào đá núi, khắc ghi vào sông suối, khắc ghi vào trí nhớ
mỗi con người và biến thành phong tục, cách sống, cách ứng xử của cả cộng đồng:
Người
đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn
quê hương thì làm phong tục.
Lời
cha giản dị, ân cần mà trang nghiêm. Niềm tự hào về sức mạnh sinh tồn và vẻ đẹp
văn hóa “người đồng mình” khiến cho lời thơ càng thêm tha thiết. Cách nói hình ảnh
"Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương" tạo nên một lối nói độc
đáo, vừa diễn tả quá trình dựng nhà, dựng cửa làm nên truyền thống của người miền
núi, vừa là hình ảnh ẩn dụ diễn tả ý thức tự tôn, tinh thần đề cao, làm giàu đẹp
mảnh đất quê hương. Họ tự hào và kiêu hãnh khi đã dựng nên quê hương trên núi
đá, sinh tồn ngay giữ vùng đất dữ dội và chinh phục thế giới xung quanh bằng
chính sức mạnh của văn hóa cộng đồng. Họ hiểu rõ, nếu không gìn giữ và phát huy
sức mạnh ấy, một ngày nào đó, quê hương của họ sẽ sớm tàn lụi, mọi công sức của
cha ông đều tiêu tan trước sức mạnh của tự nhiên vĩ đại. Câu thơ “Còn quê
hương thì làm phong tục" nhấn mạnh ý nghĩa và giá trị của những phong
tục tập quán, truyền thống văn hóa, chính điều đó là điểm tựa tinh thần nâng đỡ
và tạo động lực cho con người.
Họ
cũng hiểu rõ, ở ngoài kia luôn có nhũng điều tốt đẹp hơn nhưng họ mong muốn mọi
thế hệ mai sau không vì sự hẹp hòi, ích kỉ của bản thân mà thay đổi mình:
Con
ơi tuy thô sơ da thịt
Lên
đường
Không
bao giờ nhỏ bé được
Nghe
con.
Người
cha dặn dò ân cần, trìu mến, mộc mạc với biết bao niềm tin hy vọng, cũng như dặn
dò chính mình về giá trị của tình yêu quê hương đất nước.
Cách
diễn đạt với biện pháp nghệ thuật điệp cấu trúc đã góp phần khiến bài thơ trở
nên sinh động và giàu tính nhạc hơn, đi sâu vào lòng người. Hai ý thơ “tuy
thô sơ da thịt” và “không bao giờ nhỏ bé” một lần nữa được lặp lại
nhằm khẳng định và khắc sâu hơn những phẩm chất cao đẹp của “người đồng mình”. Hành
trang con mang theo khi “lên đường” không có gì khác ngoài niềm tự hào về quê
hương, nguồn cội cùng với ý chí, quyết tâm và hi vọng lớn lao về một ngày mai
tươi sáng. Người cha nhấn mạnh, nhắc nhở, “khắc cốt ghi tâm” tuy cuộc sống có vất
vả, gian lao thế nào thì cũng phải chịu khó, chung thủy với đất rừng, quê
hương, tổ tiên. Hai tiếng “Nghe con” ẩn chứa bao nỗi niềm và lắng đọng,
kết tinh mọi cảm xúc, tình yêu thương vô bờ bến của cha dành cho con. Lời cha
tha thiết, thủ thỉ, tâm tình, dặn dò. Lời cha gửi gắm đến con về bổn phận phải
biết tự hào, yêu thương, tôn trọng và gìn giữ truyền thống quê hương cũng là lời
nhắc nhở chúng ta phải sống có trách nhiệm với quê hương, đất nước.
Bài
thơ “Nói với con” của nhà thơ Y Phương đã thành công một cách rực rỡ và khác biệt
hơn bao giờ hết với thể thơ tự do kết hợp cùng lối tư duy khoáng đạt của người
miền núi. Đặc biệt hơn là giọng điệu thơ luôn luôn linh hoạt, lúc thì thiết
tha, trìu mến khi thì trang nghiêm, mạnh mẽ. Hình ảnh thơ vừa cụ thể vừa khái
quát, mộc mạc, giàu chất thơ cũng như thành công sử dụng các biện pháp tu từ so
sánh và điệp ngữ. Bài thơ giúp ta hiểu thêm về sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của một
dân tộc miền núi, gợi lên được ý chí vươn lên trong cuộc sống đầy mạnh mẽ, đồng
thời còn cho thấy một tình cảm thiêng liêng mà người cha dành cho con. Tình cảm
lúc nào cũng đong đầy, lúc nào cũng muốn dành cho con những điều tốt đẹp nhất.
Tình cảm đó thật đáng quý và đáng trân trọng.
Đoạn thơ là lời tâm tình
của người cha với mong muốn, nhắn nhủ và đặt niềm tin con sẽ kế tục xứng đáng
truyền thống ấy, vững vàng bước đi trên đường đời dài rộng bằng chí khí, niềm
tin mà quê hương đã trao gửi. đồng thời gợi nhắc tình cảm gắn bó với truyền thống,
quê hương của người dân Việt Nam. Là người con Việt Nam ta tự hào với lịch sử
hàng nghìn năm của dân tộc với nhiều giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp, nổi
bật là tinh thần yêu nước, đoàn kết, tương thân tương ái, nhân nghĩa, bao dung,
cần cù, sáng tạo và ý chí kiên cường, bất khuất.
Người
dân Việt Nam luôn tự hào là con Lạc cháu Hồng, là Tổ quốc có một ngày giỗ Tổ
thiêng liêng - Quốc tổ Hùng Vương với truyền thống văn hóa: Thờ phụng tổ tiên
ông bà như một lẽ sống, một đạo lý ngàn đời (mà ít thấy dân tộc hay nước nào có
được); càng tự hào là công dân của một đất nước có hơn 4.000 năm lịch sử anh
hùng và nhân nghĩa với những giá trị truyền thống cao đẹp; những con người kiệt
xuất, có tầm ảnh hưởng to lớn (Trần Hưng Đạo, đại thi hào Nguyễn Du, Chủ tịch Hồ
Chí Minh...), những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm oanh liệt mà vẻ vang của
dân tộc...Trong việc xây dựng đất nước hiện nay, ta tự hào về những thành tựu
thật to lớn, có ý nghĩa sâu sắc, từng được bạn bè quốc tế cảm phục và đánh giá
cao. Đó là việc thực hiện thành công các mục tiêu thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc,
nhất là trong công cuộc xóa đói, giảm nghèo. Và đặc biệt là chiến công trong
phòng, chống đại dịch Covid - 19 được nhiều tổ chức và bạn bè quốc tế cảm ngợi
và đánh giá cao. Mọi người Việt Nam, từ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đến mỗi công
dân; từ ngõ xóm, đồng quê đến thành thị, phố phường, từ trong nước đến đồng bào
Việt Nam ở xa Tổ quốc vẫn hướng về đất nước với tinh thần đoàn kết, quyết tâm.
Nổi bật trong cuộc chiến ấy là những chiến sĩ công an, quân đội, những bác sĩ,
y tá đã quên ăn, quên ngủ, chấp nhận vất vả và hy sinh sự an toàn của bản thân
vì sức khỏe và sự bình yên của nhân dân, đất nước. Hơn bao giờ hết, trong mỗi
thời khắc “sống còn ấy” dòng máu Lạc Hồng lại chảy trong huyết quản mỗi con người
Việt Nam.
Người
ta chỉ có thể tách con người ra khỏi quê hương chứ không thể tách quê hương ra
khỏi con người. Qua vẻ đẹp đời sống và phẩm chất của “người đồng mình” cùng
tình cảm thiết tha của nhà thơ Y Phương, trong bài thơ “Nói với con” đã giúp ta
hiểu thêm về sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của một người miền núi. Đồng thời cũng
nhắn gửi mỗi người phải luôn tự hào về truyền thống tốt đẹp của gia đình, quê
hương. Mỗi người chúng ta phải biết sống gắn bó với gia đình, quê hương, xứ sở.
Nếu ai đó quay lưng ngoảnh mặt từ bỏ cội nguồn quê hương đất nước thì mãi mãi
con người đó không thể khôn lớn trưởng thành, và đó là hành động vong ơn bội
nghĩa đi ngược lại với những giá trị truyền thống tốt đẹp của ông cha.
