Câu
1.
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
(1)
Thỉnh thoảng, khi ngồi ngắm mấy hòn đá nhỏ đặt bên cạnh hồ cá trước sân nhà, mẹ
tôi lại tủm tỉm nhắc lại một kỷ niệm vui ngày mới về làm dâu. Vốn tính gọn
gàng, và ưa chăm sóc vườn cảnh, mới về mấy ngày mẹ đã ra tay sắp xếp lại cái hồ
cá bằng xi măng be bé vốn để không từ lâu lắm, xin mấy con cá vàng, cá bảy màu
về thả, gom mấy chậu hoa vứt lỏng chỏng khắp nơi, bày thêm mấy hòn đá nhỏ đủ
màu để bài trí thành một góc vườn rất đẹp.
(2)
...... Mẹ nói, nhìn vào đó có thể thấy quá khứ, vị lai của con người, và rồi thấy
lòng nhẹ như tơ. Có lúc, tôi đùa rằng: "Người Nhật vẫn luyện tâm thiền bằng
cách ngắm "đá mọc". Còn mẹ, ngắm đá mấy chục năm rồi, mẹ đã bao giờ
thấy đá nở hoa chưa?" Mẹ nghiêm mặt. "Thiên nhiên có đời sống riêng của
nó. Đơn giản và lặng lẽ thôi nhưng có thể dạy cho con người nhiều lắm đấy! Mẹ
không biết đá có nở hoa không, nhưng mẹ biết là khi con thấy trái tim và trí tưởng
tượng của mình không nở hoa được nữa thì khi ấy con đích thị chỉ là một viên đá
mà thôi!"
(3)
Càng ngày con người càng thấy thiếu thiên nhiên. Và người ta cố đưa một chút
thiên nhiên vào nhà để cân bằng lại cuộc sống công nghiệp bề bộn máy móc và kỹ
thuật. (... .....) Mẹ tôi chỉ tự hỏi, người ta chơi đá như một cách đến gần với
thiên nhiên hay một cách chiếm hữu nó? Bà cho rằng, sẽ vô duyên làm sao, nếu
như những viên đá đặt trong vườn kia chi để trang điểm phô trương, chứ không phải
để gợi nhớ đến con sông ngọn suối, không tưởng nhớ đến núi cao rừng sâu... Lãng
phí làm sao, nếu ta không bao giờ chịu bỏ chút thời gian quý giá để ngồi ngắm
đá "mọc" trong vườn, và để nhận ra rằng lòng mình vẫn nở hoa,...
(Trích
“Hãy tìm tôi giữa cánh đồng” – Đặng Nguyễn Đông Vy, NXB Hội nhà văn)
a.
Xác định và cho biết tác dụng 01 biện pháp tu từ ở đoạn (1)?
b.
Theo tác giả, ngồi ngắm mấy hòn đá nhỏ đặt bên cạnh hồ cá trước sân nhà, người mẹ
có thể thấy gì?
c.
Em hiểu thế nào về câu văn sau: “...khi con thấy trái tim và trí tưởng tượng
của mình không nở hoa được nữa thì khi ấy con đích thị chỉ là một viên đá mà
thôi!"?
d.
Thông điệp nào của đoạn trích có ý nghĩa nhất đối với em? Vì sao?
Câu
2. “Thiên nhiên từng quyết định cách loài
người sống sót. Nay đến lượt chúng ta quyết định vận mệnh sống còn của thiên
nhiên”. (Sir David Attenborough)
Viết
bài văn khoảng 500 chữ nêu suy nghĩ của mình về lời khuyên: Hãy hành động
vì sự sống của thiên nhiên và con người
Gợi
ý:
Câu
1.
a.
- Biện pháp tu từ được sử dụng: Biện pháp liệt kê. (mới về mấy ngày mẹ
đã ra tay sắp xếp lại cái hồ cá bằng xi măng be bé vốn để không từ lâu lắm, xin
mấy con cá vàng, cá bảy màu về thả, gom mấy chậu hoa vứt lỏng chỏng khắp nơi,
bày thêm mấy hòn đá nhỏ đủ màu để bài trí thành một góc vườn rất đẹp).
-
Tác dụng: Diễn tả đầy đủ các công việc mẹ làm để trang trí lại khu vườn, tăng
giá trị biểu đạt,.
b.
Ngồi ngắm mấy hòn đá nhỏ đặt bên cạnh hồ cá trước sân nhà, người mẹ có thể thấy quá khứ, vị lai của con người,
và rồi thấy lòng nhẹ như tơ
c.
Ý nghĩa câu:“...khi con thấy trái tim và trí tưởng tượng của mình không nở
hoa được nữa thì khi ấy con đích thị chỉ
là một viên đá mà thôi!”.
-
Trái tim và trí tưởng tượng là mặt tâm hồn của con người.
-
Nở hoa: Nói đến vẻ đẹp, sự thay đổi tích cực.
-
Hòn đá: Sự vật vô chi vô giác, vô nghĩa.
=>
Khi tâm hồn con người không có cảm xúc, không có giao cảm với thế giới bên
ngoài, không có những thay đổi tích cực thì cuộc sống chỉ còn là một cuộc đời
vô nghĩa..
d.
Bài học/Thông điệp:
+
Luôn yêu thiên nhiên bằng cách cảm nhận vẻ đẹp của nó với sự giao cảm tự nhiên
nhất chứ đừng yêu thiên nhiên theo cách chiếm hữu.
+
Trân trọng những vẻ đẹp thiên nhiên bình dị nhất vì nó giúp con người có thể
tái sinh tâm hồn, cân bằng cảm xúc, phát triển trí tưởng tượng,...
Câu
2. Viết
bài văn khoảng 500 chữ nêu suy nghĩ của mình về lời khuyên: Hãy hành động
vì sự sống của thiên nhiên và con người
1.
Mở bài
Thiên
nhiên đang bị tàn phá và đa dạng sinh học của Trái Đất đang bị hủy diệt với tốc
độ khủng khiếp.
2.
Thân bài
*
Giải thích
-
Thiên nhiên luôn có mặt trong từng nhịp sống của con người chúng ta. Đó chính
là cây cối, vầng trăng,dòng sông trước nhà… Chúng ảnh hưởng, tác động rất nhiều
lên đời sống của con người chúng ta. Thiên nhiên chính là một người bạn, người
mẹ thân thiết, gần gũi với con người. Thiên nhiên là cái nôi sản sinh ra sự sống,
cũng là nơi kết thúc của sự sống.
-
“Sức khỏe” của thiên nhiên liên quan trực tiếp đến vận mệnh của nhân loại, bởi
thiên nhiên có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sản xuất lương thực thực phẩm,
cung cấp nước sạch và dược phẩm phục vụ con người.
-
Chăm
lo cho thiên nhiên là chăm lo cho chính con người. Bởi vậy, đã đến lúc phải
nhìn nhận lại mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên và đặt thiên nhiên vào
trung tâm của các hành động.
*
Biểu hiện
-
Con người đang chứng kiến tình trạng biến đổi khí hậu trầm trọng, sự xuất hiện
thường xuyên hơn các thảm họa thiên nhiên khủng khiếp nhất trong lịch sử, từ
cháy rừng ở Brazil, Mỹ, Australia cho tới nắng nóng kỷ lục ở châu Âu hay nạn
châu chấu hoành hành ở vùng sừng châu Phi và giờ là đại dịch viêm đường hô hấp
cấp COVID-19 lan khắp toàn toàn cầu. Tất cả đều bắt nguồn từ những hoạt động của
con người, từ hoạt động sống và sản xuất, giao thông… như chặt phá rừng để canh
tác, khai thác tràn lan tài nguyên thiên nhiên, thải quá nhiều khí gây hiệu ứng
nhà kính, gây ô nhiễm….
-
Hoạt động của con người đã để lại hậu quả nặng nề cho thiên nhiên, làm mất cân
bằng tự nhiên và phá hủy đa dạng sinh học, khó mà phục hồi nguyên trạng.
*
Phân tích
-
Con người có mối quan hệ mật thiết với thiên nhiên:
+
Thiên nhiên cho chúng ta không khí để thở, nước sạch để uống, đất đai màu mỡ để
trồng trọt chăn nuôi, thức ăn phong phú để sống khỏe mạnh và chống lại bệnh tật.
Đơn giản là chúng ta phải hít thở không khí từ tự nhiên, uống nước từ tự nhiên,
khai thác các loại khoáng sản, lâm sản,thổ sản, hải sản… để phục vụ cho nhu cầu
của mình.
+
Thiên nhiên giúp các nhà khoa học tìm hiểu về chức năng sinh lý của con người
và cung cấp nguyên liệu sản xuất thuốc điều trị nhiều bệnh tật.
+
Thiên nhiên thậm chí còn giúp giảm nhẹ những tác động của biến đổi khí hậu bằng
cách lưu trữ khí thải gây hiệu ứng nhà kính và điều hòa lượng mưa ở từng khu vực….Ví
như khi cơn bão qua đi, từ những thân
cây đổ sẽ mọc nên những mầm cây mới. Nguồn phù sa chảy về sẽ cung cấp dưỡng chất
cho cỏ cây phát triển, cây cỏ phát triển sẽ thu hút các loài động vật ăn cỏ, động
vật gặm nhấm di chuyển về. Số lượng động vật ăn cỏ đông thì các loại động vật
ăn thịt cũng kéo nhau di chuyển về, tạo nên một sự cân bằng trong sinh thái. Đây
chính là vai trò quan trọng của thiên nhiên, đó chính là tạo ra sự sống và giúp
cân bằng hệ sinh thái.
*
Phê phán
-
Mẹ
thiên nhiên mang đến cho chúng ta bao nhiêu là lợi ích. Thế nhưng con người
chúng ta lại không biết tôn trọng, bảo vệ và giữ gìn chúng. Chúng ta khai thác
tài nguyên thiên nhiên một cách vô tội vạ. Chúng ta làm ô nhiễm tài nguyên nước
cũng như không khí bằng các chất thải độc hại từ các nhà máy, xí nghiệp, các
phương tiện giao thông thường ngày. Tất cả các khu rừng đều bị chúng ta tàn
phá, chúng ta đốt rừng, chặt phácây cối để tìm kiếm lợi nhuận riêng cho chính bản
thân mình mà không nghĩ đến người khác. Con người đang khai thác
thiên nhiên vượt quá khả năng tái sinh.
*
Bài học/Liên hệ
-
Để bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống đòi hỏi toàn xã hội và nhất là mỗi người
chúng ta phải nâng cao nhận thức để cùng hiểu biết về môi trường sống xung
quanh mình.
-
Bảo vệ sự sống của chúng ta, nhất thiết cần hạn chế tối đa việc sử dụng túi
nilon. Mỗi nhà nên phân loại rác, đối với những rác thải như chai nhựa, giấy,túi
nilon... gom lại bán phế liệu để tái sử dụng.
+
Cần thường xuyên tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng trong việc:
không săn bắt động vật hoang dã nhất là các loài quý hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng;
+
Mỗi người nên trồng nhiều cây xanh xung quanh nhà mình để được tận hưởng không
khí trong lành docây tạo ra.
+
Lên án, phê phán nhữngtrường hợp không biết giữ gìn và bảo vệ cây xanh nơi công
cộng.
3.
Kết bài
Thiên
nhiên ban tặng chocon người nhiều thứ, vậy mà ta không biết giữ gìn và bảo vệ
nó. Hãy đối xử tốt với thiên nhiên, sống thân thiện với môi trường, mỗi người sẽ
tận hưởng được những giây phút thư giãn, thoải mái trong bầu không khí trong
lành, được tận hưởng những cảnh thiên nhiên tươi đẹp.
