Đại dịch Covid-19 đã và đang nhấn
mạnh sự cần thiết của một kỹ năng sống còn trong thời đại mới: kỹ năng thích ứng
với sự thay đổi.
- Giải thích
+ Thay đổi
trong tiếng anh là Change, tức là một hiện tượng, một quá trình không lặp lại
hiện tượng, quá trình trước đó. Mỗi con người phải có những thay đổi phù hợp với
môi trường sống, điều kiện sống xung quanh để tiến bộ, tốt đẹp hơn.
+ Thích nghi
là tinh thần sẵn sàng học hỏi, phạm sai lầm và học hỏi hơn nữa. Thích nghi là
khả năng thu thập đủ lượng phản hồi cần thiết để thực hiện những chỉnh sửa hoặc
thay đổi hành vi của bản thân, nhằm tạo ra kết quả tích cực và hiệu quả.
+ Tốc độ thích
nghi nhanh với biến động thời đại là yếu tố chọn lọc những người thành công, đặc
biệt là khi thế giới xung quanh chúng ta đang thay đổi mỗi ngày.
- Biểu hiện
+ Con thỏ rèn
cho mình kĩ năng chạy nhanh để trốn thoát sự truy đuổi của kẻ thù; con hổ phải
rèn cho mình những kĩ năng cơ bản để có thể bắt mồi;… nếu chúng không có những
kĩ năng ấy tất yếu sẽ bị triệt tiêu. Con người cũng không nằm ngoài vòng sinh tồn
ấy.
+ Những người
có khả năng thích nghi cao là những người có thể hình dung ra được nhiều viễn cảnh
đa dạng và biết suy nghĩ về phương án đối phó. Họ luôn ở trong tư thế sẵn sàng
và nắm lấy quyền chủ động xử lý nhanh chóng khi có bất kỳ thay đổi nào ập tới.
=> Cuộc sống
luôn luôn thay đổi không ngừng. Mỗi người phải lựa chọn cho mình cuộc sống
riêng để thích nghi với môi trường. Khi mình năng động, dấn thân và chủ động học
hỏi thì sẽ nắm bắt được những cơ hội quý giá và trau dồi bản thân thành một cá
nhân nổi bật.
- Phân tích
+ Phải thay đổi
để thích nghi với môi trường là một lẽ tất yếu, là một quy luật không thể phủ
nhận hay né tránh của bất kì một sinh thể nào trong vũ trụ. Stephen Hawking là
chuỗi ngày chiến đấu thay đổi bản thân thích nghi với căn bệnh hiểr nghèo, những
loài chim di cư nương mình theo chiều gió để tiết kiệm sức bay, những cây xương
rồng tự biến lá mình thành gai nhọn để chống chọi với sa mạc khắc nghiệt …
+Trong tự
nhiên, nếu không có sự thay đổi thỉ khó có thể có tồn tại lâu dài được. Con người
cũng vậy! Làm mới bản thân, tạo ra cơ hội phát triển bản thân vào con đường trải
nghiệm những điều mới mẻ của cuộc sống … Trong quá trình thay đổi để thích
nghi, bạn không tránh khỏi thất bại một đôi lần, có thể mất đi một vài thứ tốt
đẹp nhưng nhất định bạn sẽ nhận lại được những thứ còn tốt đẹp hơn.
+ Bạn có năng
lực vượt trội nhưng lại không hòa hợp được với những người còn lại trong tập thể
thì sớm muộn gì bạn cũng thất bại hoặc sẽ không ai đồng thuận, hợp tác với bạn.
+ Các loài vật
phải thay đổi bản thân nó cho phù hợp với hoàn cảnh sống nhưng chỉ có con người
mới có khả năng thay đổi hoàn cảnh sống để phù hợp với mình.Nhiều khi “thay đổi”
còn có thể ảnh hưởng đến biết bao người khác, có thể quyết định đến vận mệnh của
một xã hội, một đất nước. Không gì là không thể.
+ Thay đổi không nhất thiết là bạn mất đi những
nét tính cách đặc biệt và đáng quý của mình…Thay đổi một cách thông minh hoàn
toàn không phải là cách thay đổi tùy tiện, bừa bãi. Không có gì ngu ngốc bằng cố
chấp và bào thủ, nhưng cũng không có gì nguy hiểm bằng tự phá bỏ bản sắc của
chính mình.
- Phê phán:
+ Đại bộ phận
hiện nay ý thức được việc thay đổi bản thân phù hợp với hoàn cảnh. Họ thiếu tự
tin, thiếu chủ động khi cuộc sống nảy sinh những vấn đề phức tạp.
+ Bộ phận nhỏ
chưa ý thức được điều này hoặc thay đổi theo hướng tiêu cực gây nên những hậu
quả khó lường.
- Bài học
nhận thức và hành động
+ Cần có thái
độ chủ động đón nhận những khám phá mới. Hãy dùng cách nhìn của những người
khác để đón nhận sự việc, thay vì chỉ ôm khư khư quan điểm của mình. Bạn không
cần phải thay đổi ý kiến cá nhân, nhưng bạn cần tôn trọng và tiếp nhận rằng những
người khác sẽ có suy nghĩ khác bạn.
+ Khả năng
thích nghi thể hiện phẩm chất trí tuệ của con người. Thực tế chứng minh rằng những
người có mức độ thích nghi cao luôn có nhiều cơ hội thành công hơn.
* Bài học của
bản thân
+ Bên cạnh
tích lũy kiến thức hàn lâm từ nhà trường, sách vở,… ta cần thường xuyên trau dồi,
rèn luyện, bồi dưỡng kĩ năng sống – kĩ năng mềm để dễ dàng thích nghi với cuộc
sống hiện đại.
+ Luôn quan
sát những gì xảy ra xung quanh, tự rút ra cho bản thân những bài học, những
kinh nghiệm. Không ngừng thử nghiệm những cái mới, không sợ khó khăn gian khổ, trải
nghiệm sẽ giúp học sinh chúng ta hình thành kĩ năng thích nghi.
